Μάθε, παιδί μου, όρια

του Κοσμά Βίδου, «Μάθε, παιδί μου, όρια.» ΒΗΜΑgazino, 9 Νοεμβρίου 2014: 68

http://cdn.ladybud.com/wp-content/uploads
/2013/02/angry-face-girl-2.jpg?dc14d7

Τι κάνουμε όταν οι σύγχρονες "δημοκρατικές" και ανεκτικές παιδαγωγικές μέθοδοι ρέπουν στην απόλυτη ασυδοσία;
Στην ταβέρνα. Με το μουσακά μου αλλά και με την (εξάχρονη) Μαρινίκη στο διπλανό τραπέζι: "Δε θέλω μακαρόνιααα!". Οι γονείς της επιμένουν σε ένα διάλογο στον οποίο, ειναι εμφανές, εκείνη δε συμμετέχει. "Μαρινίκη, πρέπει να φας για να μεγαλώσεις", «Δε θέλω να μεγαλώσω!", «Γιατί; Ας το συζητήσουμε και έπειτα θα διαβάσουμε “Μικρό πρίγκιπα”». «Δε θα μεγαλώσω ποτέ!». Η δαιμονισμένη χτυπάει τα χέρια μέσα στο πιάτο και το περιεχόμενό του λούζει τη γιαγιά της. Είμαι έτοιμος, στη μνήμα των γαιγιάδων όλου του κόσμου, να κάνω τα μακαρόνια λάσο και να την κρεμάσω στην είσοδο της ταβέρνας. Οι (φιλοσοφίας ζεν;) γονείς της συνεχίζουν με ηρεμία που δικαιολογείται μόνο αν είναι αποτέλεσμα φαρμακευτικής αγωγής: «Μαρινικουλίνι, λέρωσες τη γιαγιά». «Δεν πειράζει» ψελλίζει η (σοκαρισμένη) γιαγιά, όταν το Μαρινικουλίνι, κοιτώντας την με ύφος «κούκλα που σκοτώνει», φωνάζει «σκάσε!».

Πεπεισμένος ότι το κρέμασμα είναι επιεικής ποινή, φαντασιώνομαι άλλες μεθόδους σωφρονισμού, από εκείνες που χρησιμοποιούσαν οι Ιάπωνες στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν ακούω τη μαμά να λέει: «Τι συμβούλευσε η κυρία Ντίνα να κάνεις όταν πάει να σου ξεφύγει η κακιά λέξη; Να μετράς μέχρι το δέκα...» «Σκάσε, σκάσε, σκάσε!» «Εξήγησέ μου τότε... Μητέρα, μην παρεμβαίνετε, μιλάω με το παιδί. Λοιπόν, γλυκιά μου...»

Θέλω να βουλώσω με μουσακά τα αυτιά μου για να μην ακούω. Θέλω, επίσης, να ρωτήσω την κυρία Ντίνα πώς εξηγούνται ιατρικώς οι συμπεριφορές της Μαρινικούλας και των δικών της. Απ’ ό, τι κατάλαβα, είναι η ψυχολόγος που συμβουλεύει δύο γονείς πώς να αναθρέψουν ένα ακόμη παιδί... νέας εσοδείας. Από εκείνα που αντιμετωπίζονται από τις οικογένειές τους ως ενήλικοι, από την ημέρα που γεννιούνται. Που μεγαλώνουν διαβάζοντας «Μικρό Πρίγκιπα» του Εξιπερί ή ιστορίες Πότερ από το πρωτότυπο για να μαθαίνουν ξένες γλώσσες. Που δεν ακούν ποτέ, «μη», «όχι», «απαγορεύεται». Που συζητούν τα πάντα με τους μεγάλους, ακόμη και αν λόγω ηλικίας δεν είναι σε θέση να κάνουν διάλογο. Που τα κοριτσάκια δεν παίζουν με κούκλες, ώστε να μην εθιστούν στο σντιπρότυπο γυναίκα – αντικείμενο του σεξ, εκτός αν η κούκλα είναι φτιαγμένη από κουρέλια, έργο των γυναικών του χωριού Ουρούλου Μπάκου Ρούλου του Τόγκο, αγορασμένη σε μπαζάρ για τη στήριξη της Μαύρης Ηπείρου. Που και τα αγοράκια έχουν κούκλα από το Ουρούλου Μπάκου Ρούλου. Που αγόρια και κορίτσια δε διαβάζουν κόμικς, ούτε βλέπουν τηλεόραση για να αποφύγουν την επαφή με τη βία. «Βίαιοι οι Τομ και Τζέρι;». «Βιαιότατοι» απάντησε φίλη που τους έχει... εξορίσει από τη ζωή της κόρης της και μου έφερε ως παράδειγμα τις τηγανιές που ανταλλάσσουν. «Εμείς με αυτά γελούσαμε». «Γιατί δεν ξέραμε». Ενώ σήμερα που... ξέρουμε;

Θαυμάζω την προσπάθεια διαφόρων σύγχρονων οικογενειών να μεγαλώσουν σωστά τα παιδιά τους. Διαπιστώνω, όμως, πόσο δυσλειτουργικά καταλήγουν ενίοτε αυτά τα παιδιά: Δεν ξέρουν να συμπεριφερθούν, να συμβιώσουν με τους άλλους, ούτε να αναζητήσουν την προσωπική τους ευτυχία. Τι φταίει; Δεν αρκούν οι μορφωμένοι γονείς; Οι ψυχολόγοι; Τα καλά σχολεία; Τα μπαλέτα; Τα πιάνα; Οι δημοκρατικές διαδικασίες που διέπουν τη λειτουργία της σύγχρονης οικογένειας; «Χρήσιμα αυτά» λέει ένας φίλος (πατέρας τριών παιδιών), «έχουμε ξεχάσει, όμως, το βασικό: τα παιδιά χρειάζονται όρια». Τα όρια οι παλαιότεροι προσπάθησαν να τα επιβάλουν καταφεύγοντας σε μεθόδους που ευτυχώς ξεπεράστηκαν (όπως το ξύλο), αλλά και που στην πορεία τα ξεχάσαμε εντελώς. Όσο, όμως, και αν οι λέξεις «όριο» και «πειθαρχία» παραπέμπουν σε συντηρηρικές αποχές, τείνω να πιστέψω ότι μόνο επιβάλλοντας την πειθαρχία με πολιτισμένο τρόπο (και με την απαραίτητη αυστηρότητα), μόνο τότε προστατεύουμε τα παιδιά μας. Τότε εκπαιδεύουμε τη Μαρινίκη που θα μας κάνει περήφανους και όχι του Μαρινικουλίνι που κανένας δε θέλει στη ζωή του.